Wrocławskie osiedle WUWA powstało na początku XX wieku z okazji Wohnung und Werkraum Ausstellung. To doskonały przykład przedwojennego modernizmu, który zachwyca nie tylko historyków sztuki i architektów. Warto więc znaleźć chwile i zejść z popularnych turystycznych ścieżek, by przekonać się samemu, dlaczego to miejsce jest tak niezwykłe.

Wzorcowe osiedla Werkbundu

WUWA to skrót od nazwy wystawy Wohnung und Werkraum Ausstellung, czyli mieszkania i miejsca pracy, która miała miejsce we Wrocławiu w 1929 roku. Została zorganizowana przez śląski związek Deutscher Werkbund, czyli organizacje skupiającą architektów, inżynierów i artystów związanych z budownictwem.

Osiedla  WUWA   jest jednym z 6 modernistycznych osiedli, które powstały w 6 różnych miastach i Państwach Europejskich z inicjatywy Werkbundu. 2 osiedla znajdują się w Czecha, w Pradze oraz Brnie, kolejne zaś w Austrii, Szwajcarii oraz w Niemczech.

Celem organizacji Werkbundu było tworzenie i prezentowanie nowych rozwiązań formalnych, funkcjonalnych oraz technologicznych w budownictwie masowym. Ich projektanci opierali się na nowoczesnych badaniach biologicznych, socjologicznych oraz psychologicznych, które miały na celu ustalenie granic minimalnej przestrzeni mieszkalnej dla rodzin różnych wielkości.

Bazując na wiedzy, tworzyli tzw. osiedla wzorcowe, które miałby być inspiracją dla powstających po wojnie obiektów mieszkalnych. Były to przestrzenie do mieszkania i pracy, które były estetyczne, a jednocześnie funkcjonalne, przyjazne dla mieszkańców, ale proste i dość tanie w realizacji.

Warto również wspomnieć, że projektanci zajmowali się nie tylko tworzeniem obiektów architektonicznych, lecz również wyposażeniem wnętrz, które miało pasować do nowoczesnych przestrzeni.

Wrocławska WUWA

Osiedle WUWA rozciąga się pomiędzy ulicami Wróblewskiego, Dembowskiego, Tramwajową, Zielonego Dębu i Kopernika. W projekcie założono stworzenie 37 różnych obiektów. Były to między innymi: domy jedno i dwurodzinne, domy wielorodzinne, a także domy dla osób samotnych, oraz przedszkole. Zaprojektowane zostały również tereny rekreacyjne oraz otoczenie budynków. Budynki miały różne formy, powstały jednorodzinne domki, szeregowce, bliźniaki oraz galeriowiec i wysokościowiec. Na potrzeby wystawy wybudowano przykładowe biura oraz gospodarstwo rolne jednak oba obiekty zostały potem rozebrane.

Na szczęście w czasie wojny osiedle nie zostało zniszczone. Po wojnie domy jednorodzinne oraz mniejsze wielorodzinne zostały przekazane na wieczyste użytkowanie osobom prywatnym. Co więcej, ponieważ projekt tworzy zwartą zabudowę z zagospodarowaną przestrzenią wokół, nie dało to możliwości integracji w przestrzeń. Zburzony został jeden dom rodzinny.

Twórcy osiedla Wuwa

W przygotowaniu wystawy udział wzięli tacy twórcy jak:

Adolf Peter Rading – wraz z Heinrich Lauterbachem zorganizował wystawę WUWA. Zaprojektowane przez niego budynki można spotkać w różnych częściach Wrocławia, między innymi przedwojenna zabudowa przy ulicy Hallera, Wandy i Słowiczej, modernistyczny budynek na rynku, w którym obecnie znajduje się redakcja gazety oraz wiele innych.

Heinrich Lauterbach jeden z głównych twórców wrocławskiej WuWy. Razem z Theodorem Effenbergerem zaprojektowali modernistyczne osiedle znajdujące się na dzisiejszym Szczepinie, które zostało całkowicie zniszczone podczas walk.

Theodor Effenberger architekt, który opracował na projekty czterech domów, w tym szeregowiec.

Hans Henry Scharoun architekt nurtu modernistycznego, który tworzył obiekty, nie tylko we Wrocławiu, lecz także, Berlinie, czy Stuttgarcie. Jego autorstwa jest jeden z najciekawszych obiektów wrocławskiej WUWY.

To tylko kilka nazwisk, które współtworzyły niezwykły projekt, jakim jest wrocławskie osiedle WUWA.

Najciekawsze obiekty architektoniczne osiedla WUWA

Choć główne założenia modernizmu to prostota i funkcjonalność, nie oznacza to wcale, że nie można tam znaleźć ciekawych przykładów, które również dziś robią wrażenie na architektach.

Najciekawszy nich z pewności jest dawny dom hotelowy dla bezdzietnych małżeństw i osób samotnych. Budynek i jego wnętrze zostało zaprojektowane przez Hansa Scharouna. Budynek swą formą nawiązuje do dużego statku. Na dole znajduje się przestronny hol oraz część wspólna, gdzie osoby samotne mogły spędzać wspólnie czas. Obiekt ma dwa skrzydła, w jednym znajdowały się mieszkania dla bezdzietnych małżeństw i były nieco większe, niż te, które znajdowały w drugim skrzydle i były przeznaczone dla osób samotnych. Mieszkania inspirowane były wnętrzem kajut z przestrzenią dzieloną na poziomy. Obecnie znajduje się w nim hotel.

Na pewno uwagę swą formą przykuwa dawny drewniany budynek przedszkola, autorstwa Paula Heima i Alberta Kemptera . Dość duży parterowy z dużymi połaciami okien zapewniał odpowiednią ilość światła bawiącym się we wnętrzu dzieciom. Niestety po wojnie z winy właściciela działki obiekt spłonął, a to, co obecnie możemy obejrzeć, jest jedynie rekonstrukcją.

Warto również przyjrzeć się niebanalnej architekturze domów jednorodzinnych przy ulicy Zielonego Dębu 17,19 oraz 21. Zaprojektowane zostały między innymi przez Ludwig Moshamer, Moritz Hadda, Martin Rosenstein, Anna Rading. Twórcy stworzyli nie tylko bryłę, ale również zadbali o wyposażenie wnętrz i otaczające ogrody.

Więcej na temat niebanalnych miejsc we Wrocławiu, znajdziesz w artykule – Wrocław nietypowe atrakcje, które warto zobaczyć.

*Zdjęcie do artykułu pochodzą ze strony Autor: Shaqspeare15:34, 16 April 2006 (UTC)