Zgodnie z legendą, przybyły ratować Wrocław przed psotliwym chochlikiem, natomiast historycznie ich korzenie wiążą się z antykomunistyczną opozycją lat 80. XX wieku. Niezależnie od genezy, wrocławskie krasnoludki stały się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli stolicy Dolnego Śląska, niosąc radość turystom w każdym wieku.
20 lat z krasnalami
Każdy z nich mierzy kilkadziesiąt centymetrów, jest odlany z brązu, a jego rysy nawiązują do wyglądu reszty pobratymców. Wrocławskie krasnale zadomowiły się w mieście około 20 lat temu, gdy przy głównym deptaku, ulicy Świdnickiej, stanęła rzeźba ich protoplasty – Papy Krasnala. Jest on krasnalem najważniejszym i nieco odmiennym wizualnie od reszty, co ma podkreślać jego pozycję w tej fikcyjnej społeczności. Pierwsze krasnale nich pojawiły się na ulicach z inicjatywy władz miejskich. Symbol przypadł do gustu mieszkańcom na tyle, że z czasem swoje wariacje na ich temat zaczęły tworzyć firmy i instytucje, również prywatne. Nad tym, by nowe krasnale były wizualnie spójne z poprzednikami, czuwa grupa wrocławskich artystów-rzemieślników, specjalizujących się w wykonywaniu nietypowych figur.
Pomarańczowa Alternatywa – bunt z przymrużeniem oka
Skąd jednak krasnale wzięły się we Wrocławiu i wyrosły na symbol miasta? Geneza nie wynika z legend, ale ma historyczne i polityczne podłoże. W latach 80. XX wieku we Wrocławiu prężnie działa antykomunistyczna opozycja, a jej elementem był ruch „Pomarańczowa Alternatywa”. Jego ideą była walka z absurdami komunistycznej rzeczywistości za pomocą humoru i absurdu. Symbolem ruchu były malowane w miejskich przestrzeniach pomarańczowe krasnale. Artystyczna partyzantka stała się wyrazem oporu wobec smutnej, szarej rzeczywistości czasów PRL. Murale przedstawiające krasnale po latach stały się inspiracją, by ponowie wprowadzić bajkowe postaci do miejskiej przestrzeni, tym razem pod postacią odlanych z brązu figurek.
Po Wrocławiu śladami krasnali
W roku 2021 w mieście naliczono około 400 krasnali. Na sporą część z nich można trafić podążając specjalną trasą spacerową przygotowaną przez Miejską Informację Turystyczną. Dostępna jest także aplikacja, z której pomocą można odznaczać napotkane wrocławskie krasnale i podążać śladem kolejnych. Wśród szczególnie wartych zobaczenia znajduje się oczywiście prekursor, Papa Krasnal, a także znajdujące się przy tej samej ulicy Syzyfki, czyli krasnale toczące granitową kulę. Przy restauracji Spiż w rynku rezyduje krasnal Gołębnik, natomiast na Starych Jatkach znaleźć można krasnala Rzeźnika, który pilnuje niezwykle popularnych rzeźb zwierząt. Ogromną popularnością cieszy się również krasnal z ulicy Więziennej, którego przed ucieczką chronią kraty i kula u nogi. Krasnale w nieco innym stylu zdobią również fontannę przed Wrocławskim Teatrem Lalek.