Przed wrocławskim ratuszem możemy zobaczyć pomnik Aleksandra Fredry. Został on stworzony w 1879 roku przez Leonarda Marconiego – polskiego rzeźbiarza o włoskich korzeniach. Jest to najbardziej znany i najstarszy polski pomnik w mieście.
Nie każdy wrocławianin zdaje sobie sprawę z tego, że na rynku nie zawsze znajdował się pomnik Aleksandra Fredry. Aż do 1945 roku w tym miejscu znajdował się obelisk pruskiego króla Fryderyka Wilhelma III na koniu.
Z kolei monument z Aleksandrem Fredrą stał w tym czasie na jednym z placów we Lwowie. Został on wykonany na zlecenie Lwowskiego Koła Literacko-Artystycznego przez znanego rzeźbiarza Leonarda Marconiego. Uroczystość odsłonięcia pomnika miała miejsce w październiku 1879 roku. Zgromadziła wówczas wielu dostojników, między innymi marszałka krajowego, namiestnika, prezydenta miasta, przedstawicieli sądów, uniwersytetu. Wieczorem tego samego dnia we lwowskim teatrze hr. Skarbka miało miejsce przedstawienie „Ślubów panieńskich”.
Powojenna przeprowadzka Aleksandra Fredry
Gdy doszło do powojennego przesunięcia granic, pruski król znalazł się w Polsce, z kolei polski pisarz w Związku Radzieckim. Wrocław został miastem polskim, dlatego też pomnik Fryderyka Wilhelma III został usunięty. Na miejsce niemieckich mieszkańców Wrocławia przybyła ludność ze wschodu.
Wraz z mieszkańcami przybył również pomnik. Początkowo jednak znalazł się on w Wilanowie, a dopiero kilka lat później, w 1956 roku, został przewieziony do Wrocławia.
Aleksander Fredro a Wrocław
Czy faktycznie coś łączyło XIX-wiecznego komediopisarza z Wrocławiem? Badacze wskazują, że raczej nie. Być może przejeżdżał on kiedyś przez miasto. Dlaczego więc pomnik został przewieziony do Wrocławia? Ma on wyrażać powiązanie Wrocławia z Lwowem i stanowić świadectwo tego, że dzieje stolicy Dolnego Śląska były burzliwe.
Pomnik prezentuje sylwetkę poety siedzącego na krześle. W jednej dłoni trzyma zwój, w drugiej z kolei gęsie pióro, które kiedyś kradzione było często przez wrocławskich studentów. Pomnik znajduje się na piaskowcowym cokole, który z trzech stron pokryty jest inskrypcjami.